Verhalen vertellen is contact maken

Voor wie liever luistert dan leest, klik hier.

De Staat van het Verhaal is een plaats voor onvergetelijke verhalen. Iedereen draagt wel een verhaal bij zich, maar niet ieders verhaal krijgt de ruimte en aandacht dat het verdient. Om als samenleving nader tot elkaar te komen, is het belangrijk dat er zoveel mogelijk verschillende verhalen worden gehoord. Daarom nodigen Hannah Chris Lomans en Smita James elke maand iemand die een verhaal bij zich draagt uit in de podcast van De Staat van het Verhaal. Aan de start van het verhalenproject stuurde zij elkaar een brief.

Hey Hannah Chris, 

Na maanden voorbereiding staan we nu dan eindelijk aan de start van ons nieuwe avontuur! Het moment is daar dat we niet meer óver mensen in de nabije toekomst hoeven te praten. We mogen eindelijk mét deze mensen in gesprek. Het is tijd om de afstand te overbruggen die we beiden niet leuk vinden. Dit anderhalve meter tijdperk heeft mij, en velen met mij, toch wel bewust gemaakt van hoe fijn het is om van tijd tot tijd contact te hebben met mensen. In contact staan met andere mensen geeft me toch meer energie dan ik dacht.
Het is zo vreemd dat we elkaar nog maar twee keer in levende lijve hebben kunnen zien. Gek genoeg heeft de welbekende Zoom ons dichter bij elkaar gebracht dan je zou verwachten van zo’n 2D contact. Ik vind het bijzonder hoe wij elkaar redelijk goed hebben leren kennen. We zijn best verschillende personen en toch heeft ons contact op de een of andere manier meer diepte dan ik normaliter met iemand zou hebben die ik pas ken. Weet je, wij zijn het levende bewijs dat verschil niet uit hoeft te maken.
Laatst glipte er een gedachte bij mij naar binnen waarin ik me af vroeg of wij elkaar zonder De Staat van het Verhaal ook hadden ontmoet. Aangezien we beiden schrijven en performen zou het kunnen, maar eerlijk gezegd denk ik niet dat we de persoonlijke klik zouden hebben die wij nu wel delen. Niet omdat ik niet zou willen, maar meer omdat er dan minder aanleiding zou zijn om die ruimte op te zoeken. We zijn tenslotte “maar” collega’s.
Ik vind het tof dat wij voordat we keihard aan de slag gaan, altijd eerst even de ruimte nemen voor elkaar. Even inchecken hoe je dag is, kijken hoe de ander zich voelt. Jij bent een van de eerste personen die mijn visie op mens-zijn in ons dagelijks leven écht begrijpt. We hebben een ruimte gecreëerd waarin we ons kwetsbaar durven op te stellen.
Dit is ook een van de redenen waarom ik De Staat van het Verhaal zo belangrijk vind. We leven op eilandjes omdat de meeste mensen vanuit angst bewegen. Dat hebben we in stilte zo geleerd. Ik vraag me alleen af wanneer we leren dat we het de baas kunnen worden door er tegenin te gaan. Maar vooral, van wie leren we dit? Voor mij is De Staat van het Verhaal een eerste stap om draagvlak te kunnen creëren, zodat we als samenleving ook nader tot elkaar kunnen komen. Wat denk jij, zie jij dat ook voor je?

Blessi,

Smita

Ha Smita,

We zijn los en kunnen van start! Ik ben zo benieuwd wie we allemaal gaan ontmoeten en wat dat onszelf en onze luisteraars gaat brengen.
Dank je voor je mooie, open brief. Ik denk dat je gelijk hebt: zonder De Staat van het Verhaal waren we elkaar vast ergens tegengekomen, maar voor de bodem die we nu hebben is tijd en aandacht nodig. In onze lange gesprekken hebben we elkaar op een best intieme manier leren kennen. We mogen mens zijn van elkaar en zo vinden we steun in de dingen die we van elkaar herkennen, en leren we van de punten waarop we van elkaar verschillen.
Ik ben het met je eens dat precies dat menselijke vaak mist in onze maatschappij. De momenten dat we de ander ontmoeten in heel hun menselijkheid blijven zeldzaam. Maar ook de momenten dat de overheid of bepaalde instituten ons in onze menselijkheid zien zijn zeldzaam. Sterker nog, het is zelfs best lastig om überhaupt onszelf in heel onze menselijkheid te zien. Zo had ik er vijfentwintig jaar voor nodig om op te houden met proberen man te zijn. Dit heeft voor mij alles met verhalen te maken. Zolang we niet de verhalen vertellen die recht doen aan heel onze menselijkheid, kunnen we onszelf en de ander ook niet in die compleetheid ervaren.
Ik moet denken aan wat Jen Richards vertelt in Disclosure, een zeer aan te raden documentaire over de representatie van trans mensen in films en series, die heel goed invoelbaar maakt wat het schadelijke effect is van het vertellen van het verkeerde verhaal en het helende effect van het vertellen van het juiste verhaal. Er zijn zo weinig voorbeelden te vinden van media waarin trans mensen op een respectvolle en kloppende manier in beeld worden gebracht. Maar volgens Richards is het belangrijkste antwoord om daarop te geven, naast streven naar kloppende representatie, vooral ook het streven naar méér representatie. Hoe meer trans mensen er te zien zijn in media, hoe minder schadelijk de pijnlijke en foutieve representaties zijn. Dit geldt volgens mij niet alleen voor de representatie van trans mensen, maar voor alle mensen die in dominante verhalen niet genoeg gezien worden: hoe meer verschillende verhalen er worden verteld vanuit verschillende perspectieven, hoe kloppender het totale palet aan verhalen zal worden. Zo ontnemen we de dominante verhalen invloed en komt de macht weer bij onszelf te liggen.
Dus ja, ik geloof zeker dat de verhalen die we gaan verzamelen een voedingsbodem zullen zijn voor heel veel gesprekken en ontmoetingen. Volgens mij is De Staat van het Verhaal leren luisteren naar de ander. Het ervaren van steun in herkenning en het leren van datgene dat we nog niet kenden. 

Liefs,

Hannah Chris

Heb je de bijbehorende podcastaflevering al geluisterd?